สุขภาพของเท้าเป็นสิ่งสำคัญที่มักถูกมองข้าม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีที่เราต้องเดินหรือวิ่งเป็นเวลานาน ๆ หรือมีกิจกรรมที่มีแรงกระแทก เช่น การเล่นกีฬา การพาสัตว์เลี้ยงไปเดินออกกำลังกาย หรือแม้กระทั่งการเดินเล่นยามเย็น เพราะหากไม่ได้เลือกรองเท้าให้เหมาะสมกับรูปเท้าของเราจริง ๆ อาจนำไปสู่ปัญหาทางสุขภาพต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นอาการปวดเท้า นิ้วเท้าผิดรูป รวมไปถึงปวดหัวเข่า สะโพก และหลังได้ การเลือกรองเท้าที่เหมาะสมจึงเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยป้องกันปัญหาเท้าและข้อเท้า ในบทความนี้เราจะพาไปทำความเข้าใจเกี่ยวกับการเลือกรองเท้าให้เหมาะกับเท้าของตัวเอง เพื่อให้ใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างคล่องตัวและรู้สึกสบายมากขึ้น
วิธีเลือกซื้อรองเท้าให้เหมาะสม
1. ทดลองใส่รองเท้าก่อนซื้อ
รองเท้าแต่ละแบรนด์และแต่ละรุ่นจะมีขนาดที่แตกต่างกัน แม้ในกรณีที่เป็นรุ่นเดียวกัน แค่การเปลี่ยนสี บางครั้งก็ทำให้ขนาดรองเท้าเปลี่ยนไปได้ ดังนั้น อย่าลืมทดลองใส่รองเท้าก่อนตัดสินใจซื้อ เพื่อให้แน่ใจว่ามันพอดีกับเท้าของเรา
2. เลือกรองเท้าตอนเย็น
เคยสังเกตไหมว่าเมื่อไหร่ก็ตามที่เดินมาทั้งวัน หรือหากนั่งห้อยขาเป็นเวลานาน ๆ เท้าของเราจะเริ่มบวม จริง ๆ แล้ว ในช่วงท้ายของวันเท้าของเราจะมีขนาดใหญ่ขึ้นจากการเดินหรือการนั่งเป็นเวลานาน และอาจเพิ่มขนาดได้ถึง 8% เลยทีเดียว ดังนั้นการเลือกรองเท้าตอนเย็นจะช่วยให้เราสามารถเลือกรองเท้าที่มีขนาดที่เหมาะสมได้ดีขึ้น เพราะเท้าของเราจะมีขนาดใหญ่ที่สุดในช่วงเวลานี้
3. เลือกขนาดตามเท้าข้างที่ใหญ่กว่า
จริง ๆ แล้ว เท้าของเราทั้งสองข้างของเราไม่ได้มีขนาดเท่ากัน ซึ่งเป็นเรื่องธรรมชาติที่ร่างกายทั้งสองข้างจะมีความไม่สมมาตรกัน ดังนั้น เราจึงควรเลือกขนาดรองเท้าตามเท้าข้างที่ใหญ่กว่า เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาการบีบรัดหรือเจ็บปวดจากการใส่รองเท้าขนาดที่ไม่พอดี
4. พื้นที่รองเท้าด้านหน้าและข้างนิ้วเท้า
โดยทั่วไปแล้วควรมีพื้นที่เหลือประมาณ “ครึ่งนิ้ว” จากปลายนิ้วที่ยาวที่สุด ซึ่งนิ้วที่ยาวที่สุดของแต่ละคนอาจไม่ใช่นิ้วโป้งเสมอไป บางคนอาจเป็นนิ้วชี้หรือนิ้วกลางก็ได้ ดังนั้น ถ้าปลายรองเท้าคับเกินไปจะทำให้เกิดการเสียดสี จนเกิดถุงน้ำหรือปัญหาอื่น ๆ ตามมา แต่ถ้ารองเท้าหลวมเกินไปจนเท้าขยับไปมา ก็อาจทำให้เดินไม่สะดวก รู้สึกไม่สบาย และรู้สึกไม่มั่นคงในการทรงตัว
สำหรับข้างนิ้วเท้า ควรมีพื้นที่เหลือประมาณ ¼ นิ้ว หากคุณมีเท้ากว้าง อย่าลืมเลือกรองเท้าที่ออกแบบมาเพื่อคนที่มีเท้ากว้างโดยเฉพาะ ซึ่งจะช่วยให้เท้าของราไม่รู้สึกบีบรัดจนเกินไป และยังสามารถเดินได้อย่างสบายขึ้น
5. ทดสอบรองเท้าในหลาย ๆ พื้นผิว
ก่อนที่จะตัดสินใจซื้อรองเท้า แนะนำให้ทดสอบเดินบนพื้นผิวหลากหลายประเภท เช่น พื้นเรียบและพื้นขรุขระ เพื่อให้แน่ใจว่ารองเท้านั้นใส่แล้วรู้สึกสบาย และมั่นคงในทุกการเคลื่อนไหว
6. เลือกพื้นรองเท้าที่ไม่ลื่น
หากพื้นรองเท้าลื่นเกินไป อาจทำให้เท้าขยับไปมาภายในรองเท้าได้ ทำให้เดินไม่สะดวก หรือรู้สึกไม่มั่นคงในการเคลื่อนไหว จนอาจทำให้เกิดอุบัติเหตุจากการทรงตัวที่ไม่มั่นคง นอกจากนั้นหากมีกิจกรรมที่ต้องเดินมาก ๆ หรือใช้การเคลื่อนไหวเยอะ ๆ แนะนำให้มีพื้นรองเท้าด้านในนุ่มและรองรับรูปเท้าของเรามากที่สุด
7. อย่าเชื่อคำแนะนำว่ารองเท้าจะขยายเพิ่มขึ้นได้
การเชื่อคำแนะนำที่บอกว่า “รองเท้าจะขยายได้” บางครั้งอาจทำให้เราต้องทนเจ็บปวดไปนาน ๆ โดยเฉพาะถ้ารองเท้าคับเกินไป เพราะมันจะทำให้เกิดปัญหาสุขภาพต่าง ๆ เช่น นิ้วเท้าผิดรูปหรือเกิดการกดทับที่เท้า ดังนั้น ควรเลือกขนาดรองเท้าที่พอดีกับเท้าของเราตั้งแต่ต้น และควรเลือกรองเท้าในช่วงที่เท้าของเรามีขนาดใหญ่ที่สุดในแต่ละช่วงวันด้วย
8. วัดขนาดเท้าใหม่ทุกปี
เท้าของเราจะมีการเปลี่ยนแปลงไปตามอายุ โดยเฉพาะในช่วงวัยเด็กที่เท้ามักโตเร็ว เราจึงควรวัดขนาดเท้าใหม่ทุก ๆ ปี โดยเฉพาะในเด็กเล็ก ๆ หรือเด็กวัยกำลังโต การซื้อรองเท้าให้เด็ก ๆ ควรเผื่อขนาดไว้ประมาณ 1 นิ้วมือ เพื่อให้รองเท้าขยายได้ในช่วง 3-6 เดือน แต่ถ้าเด็ก ๆ ชอบถอดรองเท้าบ่อย ๆ หรือรู้สึกว่ารองเท้าคับเกินไป ก็แนะนำให้ตรวจสอบขนาดใหม่เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาเท้าเจ็บหรือบาดเจ็บ
9. รองเท้าส้นสูง
รองเท้า เพื่อไม่ให้บีบเท้าเกินไป เพราะรองเท้าส้นสูงและหัวแหลมสามารถทำให้เกิดอาการปวดนิ้วหัวแม่เท้า ปวดเข่า หรือปวดหลังได้ การใส่รองเท้าส้นสูงมาก ๆ จะทำให้เท้าของคุณต้องรองรับน้ำหนักมากขึ้น จนอาจทำให้เกิดความเจ็บปวดได้ในระยะยาว
ปรึกษาแพทย์ผู้ชำนาญการด้านเท้าและข้อเท้า
การเลือกซื้อรองเท้าจึงเป็นเรื่องที่ต้องใส่ใจอย่างมาก เพราะไม่ใช่แค่เพื่อความสวยงาม แต่เพื่อให้มีสุขภาพเท้าและมีการเคลื่อนไหวที่สะดวกสบายในชีวิตประจำวัน ดังนั้น อย่าลืมปรับทุกอย่างให้เหมาะสมกับเท้าของตัวเอง เพื่อให้ได้รองเท้าที่ไม่เพียงแต่ดีไซน์สวย แต่ยังดีต่อสุขภาพในระยะยาว หากมีคำถามหรือข้อสงสัยเกี่ยวกับสุขภาพเท้า สามารถปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านกระดูกและข้อ ที่โรงพยาบาลพระรามเก้าได้