บทความสุขภาพ

Knowledge

หัวใจสลาย! ใครว่าเล่น ๆ…มาทำความรู้จักโรค “Broken-heart Syndrome” โรคหัวใจที่มีผลจากความเครียด

พญ. พรพิชญา บุญดี

รู้ไหม อกหักอาจจะไม่ใช่แค่การเสียใจ แต่อาจจะเสียหัวใจดวงจริงได้ด้วยนะเออ!


เพื่อน ๆ หลายคนที่ชมละคร “มาตาลดา” ที่เพิ่งจบไปอาจจะพอรู้จักโรคนี้แล้ว เพราะมีฉากหนึ่งที่คุณยายไปโรงพยาบาลด้วยอาการเจ็บแน่นหน้าอก ผลการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจและเอนไซม์กล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติ เมื่อตรวจอัลตราซาวนด์หัวใจ (echocardiogram) เพิ่มเติมพบว่ามีกล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง (ความสามารถในการบีบตัวของหัวใจลดลงมาก) ซึ่งอาการและผลการตรวจลักษณะนี้บ่งบอกถึงภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน (acute myocardium infarction) ดังนั้นหมอจึงได้ทำการตรวจสวนหลอดเลือดหัวใจ (coranary artery angiography) เพราะเป็นสาเหตุของภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันที่พบบ่อยที่สุด แต่ปรากฏว่าผลการฉีดสีหลอดเลือดหัวใจคือ หลอดเลือดหัวใจปกติดี!


ใช่ค่ะ คุณยาย เกิดภาวะกล้ามเนื้อหัวใจสลายจากความเครียดเนื่องจากสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รักไป ซึ่งโรคนี้คือ Takotsubo cardiomyopathy หรือ stress-induced cardiomyopathy แต่ถ้าจะให้เข้าใจง่าย อีกชื่อหนึ่งก็คือ broken-heart syndrome หรือ โรคหัวใจสลาย นั่นเอง


โรคหัวใจสลาย นั้นยังระบุสาเหตุการเกิดได้ไม่ชัดเจน แต่สันนิษฐานว่าเกิดจากการที่จิตใจหรือร่างกายมีความเครียดอย่างรุนแรง (emotional and physical stress) เช่น สูญเสียคนรัก มีสถานการณ์ที่สะเทือนอารมณ์อย่างรุนแรง การผ่าตัดใหญ่ การติดเชื้อในร่างกายอย่างรุนแรง เป็นต้น ซึ่งภาวะเครียดรุนแรงเหล่านี้ทำให้ร่างกายหลั่งสารกลุ่ม catecholamine เช่น อะดรีนาลินออกมามาก ส่งผลให้มีการสะสมของประจุแคลเซียมในกล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติ หลอดเลือดฝอยของหัวใจเกิดการหดตัวเฉียบพลันทำให้กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง ซึ่งภาวะนี้สามารถหายได้เองเมื่อภาวะเครียดนั้นหายไป แต่หากเป็นมากอาจร้ายแรงจนเสียชีวิตได้


ใครบ้างเสี่ยงต่อภาวะหัวใจสลาย


พบว่าผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนเสี่ยงมากที่สุด เนื่องจากช่วงวัยนี้มีอารมณ์และความเครียดสะสมจากสถานการณ์ต่าง ๆ สามารถกระตุ้นให้เกิดโรคได้ง่าย โดยผู้หญิงมีความเสี่ยงมากกว่าผู้ชายถึง 7 เท่า


อาการและอาการแสดง


เจ็บแน่นหน้าอก, ใจสั่น หรือ เหนื่อยง่าย นอนราบไม่ได้


การตรวจวินิจฉัย


  • ประวัติความเครียดหรือภาวะ
  • กราฟไฟฟ้าหัวใจผิดปกติ (EKG 12 lead)
  • เอนไซม์กล้ามเนื้อหัวใจสูงขึ้น (cardiac enzyme, high sensitivity troponin-I)
  • ผลการอัลตราซาวนด์หัวใจพบหัวใจบีบตัวลดลง (echocardiogram)
  • และเนื่องจากอาการของผู้ป่วย (symptom) และอาการแสดงที่แพทย์ตรวจพบ (sign) เหมือนภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน (acute myocardium infarction mimic) ดังนั้นแพทย์จะต้องทำการตรวจสวนหลอดเลือดหัวใจ (coronary angiogram) ทุกรายเพื่อยืนยันการวินิจฉัย

และการรักษาที่ถูกต้องทันเวลา ซึ่งหากเป็นภาวะหัวใจสลายจริง ผลการฉีดสีสวนหัวใจ หลอดเลือดหัวใจปกติ ร่วมกับมีการฉีดสีดูการบีบตัวของหัวใจห้องซ้ายล่างลดลงผิดปกติ (left venticulogram) ลักษณะเฉพาะคือ บีบตัวลดลงผิดปกติที่บริเวณส่วนปลายมากที่สุด (apical ballooning) รองลงมาคือส่วนกลาง ส่วนบริเวณด้านบนกลับมีการบีบตัวที่เพิ่มขึ้นมากจากการปรับตัว ดังนั้นภาพที่เห็นจากการฉีดสีสวนหัวใจ จะมีลักษณะที่คล้ายกับไหญี่ปุ่นที่ใช้ดักจับปลาหมึกในสมัยก่อน และเนื่องจากผู้ค้นพบความผิดปกตินี้เป็นแพทย์ชาวญี่ปุ่น เขาจึงนิยามโรคนี้ว่า Takotsubo cardiomyopathy นั่นเอง (Tako –ปลาหมึก, Tsubo-ไห) จากการที่ภาพฉีดสีหัวใจของผู้ป่วยมีลักษณะคล้าย​​​​​​​​​​ไหดักปลาหมึกของญี่ปุ่น


การพยากรณ์โรค


ภาวะนี้หายเองได้ภายในระยะเวลา 2 เดือน


การรักษา


รักษาประคับประคอง เนื่องจากการทำงานของหัวใจลดลงมาก ผู้ป่วยจึงอาจจะมีภาวะหัวใจวาย หรือบางรายมีหัวใจเต้นผิดจังหวะ หรืออาจมีภาวะช็อก แพทย์ให้ยารักษาประคับประคองตามอาการ โดยการใช้ยา ในกลุ่ม beta-blocker หรือ ACEI/ ARB ส่วนในรายที่รุนแรง มีสัญญาณชีพผิดปกติ จะใช้ยากระตุ้นความดันโลหิตหรืออุปกรณ์พยุงการทำงานของหัวใจ (inotropic agents, aortic balloon pump) ร่วมกับรักษาสาเหตุของสภาวะเครียด โดยส่วนมากอาการจะหายได้เองใน 2 เดือน และพบโอกาสเสียชีวิตเพียงร้อยละ 1.2 เท่านั้นในรายที่อาการรุนแรง


อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ โรคหัวใจ


สรุป


Broken-heart syndrome หรือ Takotsubo cardiomyopathy เกิดจากจิตใจหรือร่างกายอยู่ในสภาวะเครียดมาก ๆ หรือเสียใจมาก ทำให้หัวใจบีบตัวลดลง อาการคล้ายโรคหลอดเลือดหัวใจตีบเฉียบพลัน แยกได้โดยการตรวจฉีดสีสวนหัวใจ การรักษาเป็นแบบประคับประคองอาการต่าง ๆ และหายได้เองในระยะเวลาประมาณ 2 เดือน แต่หากเป็นรุนแรงอาจถึงขั้นเสียชีวิตได้ดังนั้น อกหักใครว่าไม่ถึงตาย พยายามทำจิตใจให้เข้มแข็งเบิกบาน หาวิธีผ่อนคลายความเครียด ข้ามผ่านความเสียใจไปด้วยกันนะคะ


ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญกับ Praram 9 V ปรึกษาแพทย์ได้ทุกที่ผ่านทางวิดีโอคอล (Telemedicine)

เกี่ยวกับผู้เขียนบทความ

พญ. พรพิชญา บุญดี

พญ. พรพิชญา บุญดี

สถาบันหัวใจและหลอดเลือดพระรามเก้า

บทความที่เกี่ยวข้อง (10)

ดูทั้งหมด

ภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน อันตรายถึงชีวิตแบบไร้สัญญาณเตือน

หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน (Sudden Cardiac Arrest) คือ ภาวะที่หัวใจหยุดทำงานกะทันหัน ทำให้หมดสติและเสียชีวิตในไม่กี่นาที จึงเป็นภาวะฉุกเฉินที่ต้องรับการรักษาทันที

EST คืออะไร? การตรวจสมรรถภาพหัวใจ Exercise Stress Test

EST (Exercise Stress Test) คือ การออกกำลังกายตรวจสมรรถภาพหัวใจ เป็นวิธีวินิจฉัยสุขภาพหัวใจเพื่อทำการรักษาต่อไป EST มีขั้นตอนอย่างไรบ้าง? บทความนี้มีคำตอบ

บอลลูนหัวใจ: แก้ปัญหาหลอดเลือดหัวใจตีบ โดยไม่ต้องผ่าตัดใหญ่

การทำบอลลูนหัวใจหรือ PCI เป็นการรักษาที่มีประสิทธิภาพในการรักษาภาวะหลอดเลือดหัวใจตีบ ช่วยให้เลือดไหลเวียนได้สะดวก ลดอาการเจ็บหน้าอก และลดความเสี่ยงของหัวใจวาย เป็นการเปิดหลอดเลือดโดยไม่ต้องผ่าตัดใหญ่ ทำให้ผู้ป่วยฟื้นตัวเร็วขึ้น อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยยังคงต้องดูแลสุขภาพ หมั่นออกกำลังกาย รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ และลดปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ เพื่อรักษาสุขภาพของหัวใจในระยะยาว

ลิ้นหัวใจเทียมคืออะไร? ทำไมต้องเปลี่ยน? และอะไรบ้างที่คุณควรรู้?

การผ่าตัดเปลี่ยนลิ้นหัวใจเทียมเป็นหนึ่งในวิธีการรักษาสำหรับผู้ป่วยที่มีปัญหาลิ้นหัวใจผิดปกติ และการผ่าตัดเปลี่ยนลินหัวใจจะช่วยฟื้นฟูการทำงานของหัวใจให้กลับมาใกล้เคียงปกติ อย่างไรก็ตามผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาจะต้องได้รับการประเมินอย่างละเอียด เพื่อเลือกชนิดของลิ้นหัวใจที่เหมาะสม

หัวใจล้มเหลว อาการเป็นอย่างไร ป้องกันได้อย่างไรบ้าง

หัวใจล้มเหลวคือภาวะที่หัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้ร่างกายได้รับออกซิเจนและสารอาหารไม่เพียงพอ อาการสำคัญที่ควรสังเกต ได้แก่ เหนื่อยง่าย หายใจลำบาก ขาบวม และน้ำหนักเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ซึ่งสาเหตุส่วนใหญ่มักเกี่ยวข้องกับโรคหัวใจและหลอดเลือด การวินิจฉัยและรักษาอย่างรวดเร็วจะช่วยลดความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนรุนแรง

การใส่เครื่องกระตุ้นไฟฟ้าหัวใจ รักษาใจเต้นผิดจังหวะ ให้กลับสู่ภาวะปกติ

การใส่เครื่องกระตุ้นไฟฟ้าหัวใจ (Pacemaker Implantation) จะใช้รักษาผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ เครื่องจะช่วยให้หัวใจกลับมาทำงานได้ใกล้เคียงกับระดับปกติอีกครั้ง

รู้จัก ASD คืออะไร? ผนังหัวใจรั่วอาการเป็นแบบไหน รักษายังไงดี

ชวนรู้จัก ASD หรือ ภาวะผนังกั้นหัวใจรั่วคืออะไร ผนังหัวใจรั่ว อันตรายไหม? มาเช็กต้นตอสาเหตุ อาการของ ASD แนวทางการรักษา พร้อมวิธีดูแลให้หัวใจห้องบนแข็งแรง!

ทำความรู้จักโรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด อาการเป็นแบบไหน เกิดจากอะไร รักษาได้ไหม

กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน เสี่ยงหัวใจวายมีลักษณะอาการแบบไหน เกิดจากอะไรได้บ้าง และสามารถรักษาโรคนี้ได้อย่างไร หาคำตอบได้ในบทความนี้

การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (EKG) คืออะไร ทำไมจึงจำเป็นต้องตรวจ?

การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (Electrocardiogram) หรือ EKG คืออะไร ทำไมถึงต้องตรวจ หรือมีข้อมูลควรรู้ก่อนตรวจอะไรบ้าง ไขข้อสงสัยไปพร้อมกันได้ในบทความนี้

หัวใจเต้นผิดจังหวะ สัญญาณเตือนที่อาจนำไปสู่ภาวะหัวใจวาย

หากมีอาการของโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ เช่น ใจสั่น หวิว ๆ วูบบ่อย ๆ เหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย หรือแน่นหน้าอก ควรรีบปรึกษาแพทย์

Copyright © 2024 All Rights Reserved | Praram 9 Hospital