บทความสุขภาพ

Knowledge

หัวใจสลาย! ใครว่าเล่น ๆ…มาทำความรู้จักโรค “Broken-heart Syndrome” โรคหัวใจที่มีผลจากความเครียด

พญ. พรพิชญา บุญดี

รู้ไหม อกหักอาจจะไม่ใช่แค่การเสียใจ แต่อาจจะเสียหัวใจดวงจริงได้ด้วยนะเออ!


เพื่อน ๆ หลายคนที่ชมละคร “มาตาลดา” ที่เพิ่งจบไปอาจจะพอรู้จักโรคนี้แล้ว เพราะมีฉากหนึ่งที่คุณยายไปโรงพยาบาลด้วยอาการเจ็บแน่นหน้าอก ผลการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจและเอนไซม์กล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติ เมื่อตรวจอัลตราซาวนด์หัวใจ (echocardiogram) เพิ่มเติมพบว่ามีกล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง (ความสามารถในการบีบตัวของหัวใจลดลงมาก) ซึ่งอาการและผลการตรวจลักษณะนี้บ่งบอกถึงภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน (acute myocardium infarction) ดังนั้นหมอจึงได้ทำการตรวจสวนหลอดเลือดหัวใจ (coranary artery angiography) เพราะเป็นสาเหตุของภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันที่พบบ่อยที่สุด แต่ปรากฏว่าผลการฉีดสีหลอดเลือดหัวใจคือ หลอดเลือดหัวใจปกติดี!


ใช่ค่ะ คุณยาย เกิดภาวะกล้ามเนื้อหัวใจสลายจากความเครียดเนื่องจากสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รักไป ซึ่งโรคนี้คือ Takotsubo cardiomyopathy หรือ stress-induced cardiomyopathy แต่ถ้าจะให้เข้าใจง่าย อีกชื่อหนึ่งก็คือ broken-heart syndrome หรือ โรคหัวใจสลาย นั่นเอง


โรคหัวใจสลาย นั้นยังระบุสาเหตุการเกิดได้ไม่ชัดเจน แต่สันนิษฐานว่าเกิดจากการที่จิตใจหรือร่างกายมีความเครียดอย่างรุนแรง (emotional and physical stress) เช่น สูญเสียคนรัก มีสถานการณ์ที่สะเทือนอารมณ์อย่างรุนแรง การผ่าตัดใหญ่ การติดเชื้อในร่างกายอย่างรุนแรง เป็นต้น ซึ่งภาวะเครียดรุนแรงเหล่านี้ทำให้ร่างกายหลั่งสารกลุ่ม catecholamine เช่น อะดรีนาลินออกมามาก ส่งผลให้มีการสะสมของประจุแคลเซียมในกล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติ หลอดเลือดฝอยของหัวใจเกิดการหดตัวเฉียบพลันทำให้กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง ซึ่งภาวะนี้สามารถหายได้เองเมื่อภาวะเครียดนั้นหายไป แต่หากเป็นมากอาจร้ายแรงจนเสียชีวิตได้


ใครบ้างเสี่ยงต่อภาวะหัวใจสลาย


พบว่าผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนเสี่ยงมากที่สุด เนื่องจากช่วงวัยนี้มีอารมณ์และความเครียดสะสมจากสถานการณ์ต่าง ๆ สามารถกระตุ้นให้เกิดโรคได้ง่าย โดยผู้หญิงมีความเสี่ยงมากกว่าผู้ชายถึง 7 เท่า


อาการและอาการแสดง


เจ็บแน่นหน้าอก, ใจสั่น หรือ เหนื่อยง่าย นอนราบไม่ได้


การตรวจวินิจฉัย


  • ประวัติความเครียดหรือภาวะ
  • กราฟไฟฟ้าหัวใจผิดปกติ (EKG 12 lead)
  • เอนไซม์กล้ามเนื้อหัวใจสูงขึ้น (cardiac enzyme, high sensitivity troponin-I)
  • ผลการอัลตราซาวนด์หัวใจพบหัวใจบีบตัวลดลง (echocardiogram)
  • และเนื่องจากอาการของผู้ป่วย (symptom) และอาการแสดงที่แพทย์ตรวจพบ (sign) เหมือนภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน (acute myocardium infarction mimic) ดังนั้นแพทย์จะต้องทำการตรวจสวนหลอดเลือดหัวใจ (coronary angiogram) ทุกรายเพื่อยืนยันการวินิจฉัย

และการรักษาที่ถูกต้องทันเวลา ซึ่งหากเป็นภาวะหัวใจสลายจริง ผลการฉีดสีสวนหัวใจ หลอดเลือดหัวใจปกติ ร่วมกับมีการฉีดสีดูการบีบตัวของหัวใจห้องซ้ายล่างลดลงผิดปกติ (left venticulogram) ลักษณะเฉพาะคือ บีบตัวลดลงผิดปกติที่บริเวณส่วนปลายมากที่สุด (apical ballooning) รองลงมาคือส่วนกลาง ส่วนบริเวณด้านบนกลับมีการบีบตัวที่เพิ่มขึ้นมากจากการปรับตัว ดังนั้นภาพที่เห็นจากการฉีดสีสวนหัวใจ จะมีลักษณะที่คล้ายกับไหญี่ปุ่นที่ใช้ดักจับปลาหมึกในสมัยก่อน และเนื่องจากผู้ค้นพบความผิดปกตินี้เป็นแพทย์ชาวญี่ปุ่น เขาจึงนิยามโรคนี้ว่า Takotsubo cardiomyopathy นั่นเอง (Tako –ปลาหมึก, Tsubo-ไห) จากการที่ภาพฉีดสีหัวใจของผู้ป่วยมีลักษณะคล้าย​​​​​​​​​​ไหดักปลาหมึกของญี่ปุ่น


การพยากรณ์โรค


ภาวะนี้หายเองได้ภายในระยะเวลา 2 เดือน


การรักษา


รักษาประคับประคอง เนื่องจากการทำงานของหัวใจลดลงมาก ผู้ป่วยจึงอาจจะมีภาวะหัวใจวาย หรือบางรายมีหัวใจเต้นผิดจังหวะ หรืออาจมีภาวะช็อก แพทย์ให้ยารักษาประคับประคองตามอาการ โดยการใช้ยา ในกลุ่ม beta-blocker หรือ ACEI/ ARB ส่วนในรายที่รุนแรง มีสัญญาณชีพผิดปกติ จะใช้ยากระตุ้นความดันโลหิตหรืออุปกรณ์พยุงการทำงานของหัวใจ (inotropic agents, aortic balloon pump) ร่วมกับรักษาสาเหตุของสภาวะเครียด โดยส่วนมากอาการจะหายได้เองใน 2 เดือน และพบโอกาสเสียชีวิตเพียงร้อยละ 1.2 เท่านั้นในรายที่อาการรุนแรง


อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ โรคหัวใจ


สรุป


Broken-heart syndrome หรือ Takotsubo cardiomyopathy เกิดจากจิตใจหรือร่างกายอยู่ในสภาวะเครียดมาก ๆ หรือเสียใจมาก ทำให้หัวใจบีบตัวลดลง อาการคล้ายโรคหลอดเลือดหัวใจตีบเฉียบพลัน แยกได้โดยการตรวจฉีดสีสวนหัวใจ การรักษาเป็นแบบประคับประคองอาการต่าง ๆ และหายได้เองในระยะเวลาประมาณ 2 เดือน แต่หากเป็นรุนแรงอาจถึงขั้นเสียชีวิตได้ดังนั้น อกหักใครว่าไม่ถึงตาย พยายามทำจิตใจให้เข้มแข็งเบิกบาน หาวิธีผ่อนคลายความเครียด ข้ามผ่านความเสียใจไปด้วยกันนะคะ


ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญกับ Praram 9 V ปรึกษาแพทย์ได้ทุกที่ผ่านทางวิดีโอคอล (Telemedicine)

เกี่ยวกับผู้เขียนบทความ

พญ. พรพิชญา บุญดี

พญ. พรพิชญา บุญดี

สถาบันหัวใจและหลอดเลือดพระรามเก้า

บทความที่เกี่ยวข้อง (10)

ดูทั้งหมด

ไส้เลื่อน ใครก็เป็นได้ อันตรายที่ต้องรักษาก่อนเกิดภาวะแทรกซ้อน

ไส้เลื่อน คือภาวะที่ลำไส้เลื่อนหรือดันออกมาจากช่องท้อง สามารถสังเกตเห็นก้อนนูนออกมาตามขาหนีบ หน้าท้อง สะดือ หากไม่รักษาอาจเกิดอันตรายจากอาการแทรกซ้อนได้

รู้ทันต้อหิน โรคร้ายทำลายการมองเห็น รีบรักษาก่อนสายเกินแก้

ต้อหิน (Glaucoma) คือโรคตาที่มีสาเหตุจากขั้วประสาทตาเสื่อม ผู้ป่วยจะมีอาการปวดหัวปวดตา กระจกตาขุ่น การมองเห็นแย่ลง และค่อย ๆ สูญเสียการมองเห็นไปในที่สุด

Hypothyroidism คืออะไร? รู้ทันสาเหตุ อาการ และวิธีรักษา

Hypothyroidism คือ ภาวะพร่องฮอร์โมนไทรอยด์ หรือฮอร์โมนไทรอยด์ทำงานต่ำ ทำให้ระดับการเผาผลาญพลังงานลดลง และนำมาสู่การทำงานของระบบต่าง ๆ ผิดปกติ

รู้ทันอาการน้ำในหูไม่เท่ากัน ใครเวียนหัว บ้านหมุนบ่อยต้องระวัง

โรคน้ำในหูไม่เท่ากัน เป็นความผิดปกติของระบบน้ำในหูชั้นใน ซึ่งสามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ ทำให้ผู้ป่วยมีอาการ เวียนหัว บ้านหมุน ทรงตัวไม่อยู่ และการได้ยินผิดปกติ

หายใจไม่อิ่ม หายใจลำบาก สัญญาณอันตรายที่คุณไม่ควรมองข้าม

หายใจไม่อิ่ม เป็นอาการที่หลายคนเผชิญ อาจมีอาการแน่นหน้าอก หายใจไม่เต็มปอด หายใจลำบาก หัวใจเต้นเร็ว เหนื่อยง่าย บทนี้ความจะพาไปดูสาเหตุของอาการเหล่านี้กัน

ภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน อันตรายถึงชีวิตแบบไร้สัญญาณเตือน

หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน (Sudden Cardiac Arrest) คือ ภาวะที่หัวใจหยุดทำงานกะทันหัน ทำให้หมดสติและเสียชีวิตในไม่กี่นาที จึงเป็นภาวะฉุกเฉินที่ต้องรับการรักษาทันที

อาการปวดเข่าคืออะไร มีวิธีป้องกันข้อเข่ามีอะไรบ้าง?

อาการปวดเข่าเป็นอาการที่เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น ข้อเข่าเสื่อม และส่งผลต่อชีวิตประจำวันได้ การรู้ถึงสาเหตุ วิธีป้องกัน และการรักษาอาการปวดเข่าจึงเป็นเรื่องสำคัญ

EST คืออะไร? การตรวจสมรรถภาพหัวใจ Exercise Stress Test

EST (Exercise Stress Test) คือ การออกกำลังกายตรวจสมรรถภาพหัวใจ เป็นวิธีวินิจฉัยสุขภาพหัวใจเพื่อทำการรักษาต่อไป EST มีขั้นตอนอย่างไรบ้าง? บทความนี้มีคำตอบ

ภาวะข้อไหล่หลุดคืออะไร รู้สาเหตุ อาการ และวิธีรักษาให้หายดี

ภาวะข้อไหล่หลุดคืออาการที่พบได้บ่อยในคนที่ใช้แรงเยอะ ๆ หรือเคยไหล่หลุดมาก่อน มาดูกันว่าอะไรคือสาเหตุที่ทำให้ไหล่หลุดได้บ้าง และจะต้องดูแลรักษาตัวอย่างไ

กระดูกคอเสื่อมอันตรายไหม? รู้จักอาการ สาเหตุ และการป้องกัน

โรคกระดูกคอเสื่อมอันตรายไหม? ชวนคุณมาทำความรู้จักกับอาการ สาเหตุ และการรักษา เพื่อป้องกันสุขภาพตัวเองไม่ให้กระดูกคอได้รับบาดเจ็บ

Copyright © 2024 All Rights Reserved | Praram 9 Hospital