บทความสุขภาพ

Knowledge

สุขภาพจิตเติมเต็มได้ด้วยการออกกำลังกาย

พญ. ดุจฤดี อภิวงศ์

ปัญหาสุขภาพจิต และสมองเสื่อม เป็นหนึ่งในอาการทางจิตของคนในวัยสูงอายุ ซึ่งสาเหตุส่วนหนึ่งมาจากสภาพความเสื่อมของร่างกายและความเครียดในการใช้ชีวิต ส่งผลให้เกิดอาการทางจิตต่างๆ ตั้งแต่ อาการระยะแรกเริ่ม คือ ความเครียด กระวนกระวาย ซึมเศร้า จนถึงขั้นเป็นโรคจิตแบบสมบูรณ์แบบ ซึ่งกลุ่มอาการเหล่านี้เป็นกลุ่มอาการที่เกิดกับวัยทำงานเช่นกัน แต่ด้วยสภาวะความเครียดที่น้อยกว่า การผ่อนคลาย และสภาพร่างกายที่สมบูรณ์ทำให้อาการเหล่านั้นไม่แสดงออกมา จนเมื่ออายุมากขึ้น สารเคมีในสมองผิดปกติ อาการเครียดแบบเดิมๆ ก็ส่งผลให้เกิดความเครียดจนนำไปสู่อาการทางจิตได้


ขณะที่วัยสูงอายุ ยังมีสาเหตุที่กระทบกระเทือนจิตใจได้มาก เช่น การจากไปของคนใกล้ชิดหรือคนในครอบครัว ก็ทำให้เกิดความเครียดที่นำไปสู่อาการทางจิตได้ในที่สุด


ข้อบ่งชี้ของการเกิดโรค


อาการทางจิตสามารถสังเกตได้ง่ายโดยคนรอบข้าง จากความเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ เช่น อารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย ร้องไห้ง่าย อาการต่างๆเหล่านี้จะเป็นการแสดงออกที่ผิดปกติไปจากนิสัยเดิมๆ นอกจาก 2 ข้อข้างต้น บางครั้งคนไข้จะรู้สึกว่าการดำรงชีวิตของตนเองเปลี่ยนแปลงไป เช่น ทำงานไม่ได้ ไม่มีสมาธิ ไม่มีประสิทธิภาพเท่าเดิม ซึ่งถ้าทราบอาการแล้วก็สามารถมาพบแพทย์ได้


การดูแลป้องกัน


ในทางการแพทย์จะวัดระดับอาการทางจิตโดยพิจารณาจากระยะเวลา 2 สัปดาห์ ถ้าคนไข้มีอาการเครียด ซึมเศร้า อย่างสังเกตได้ ทั้งจากตัวเองและคนรอบข้าง ก็ควรจะผ่อนคลายอิริยาบถจากสิ่งที่ทำอยู่ พักจากงานที่ทำอันเป็นสาเหตุของความเครียด หรือหาเวลาว่างไปออกกำลังกาย สิ่งเหล่านี้จะช่วยปลดปล่อยความเครียดออกมา ทำให้จิตใจกลับไปสู่ภาวะปกติ


ส่วนในการป้องกันนั้น เราสามารถป้องกันได้ โดยระวังไม่ให้เครียด ซึมเศร้า นอนไม่หลับ โดยการสำรวจตัวเองเป็นหลักว่า เรามีสติ มีอารมณ์อย่างไร และหมั่นตรวจสอบความคิดของตัวเองอยู่เสมอ ส่วนด้านกายภาพนั้น การออกกำลังกายเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยได้มาก ทั้งด้านร่างกายและจิตใจ


อีกประการหนึ่งที่สำคัญ พนักงานประจำจะเผชิญกับความเครียดอยู่แสมอ ฉะนั้นต้องมีวิธีในการปลดปล่อยความเครียด ถ้าไม่ระบายออกก็จะเป็นโรคได้ ซึ่งบ่อยครั้งคนไข้ไม่รู้สึกตัว ฉะนั้นการออกกำลังกายจะเป็นการป้องกันที่ดีที่สุด ไม่ว่าเครียดหรือไม่เครียดก็ต้องออกกำลังกาย


ปกติความเครียดมีแบบที่แสดงอาการอย่างรุนแรง และความเครียดสะสม ซึ่งในแบบการสะสมนั้น สามารถป้องกันได้ด้วยการออกกำลังกาย ผ่อนคลายตัวเอง เช่น การทำสติ ซึ่งเป็นการปล่อยความเครียดตลอดเวลา การออกกำลังกายเป็นการปลดปล่อยความเครียดทุกวัน ถ้าเรามีสติความเครียดจะไม่สะสม แต่เราไม่สามารถมีสติได้ตลอดเวลา


การรักษาทางการแพทย์


ถ้าคนไข้มีความผิดปกติทางจิตใจนานเกินกว่า 2 สัปดาห์ให้สันนิษฐานเบื้องต้นว่ามีอาการทางจิต และควรเข้ามาปรึกษาแพทย์ เพื่อทำการรักษา ซึ่งในการรักษานั้น จะแบ่งออกเป็น 2 ส่วน ส่วนแรกคือ การรักษาทางชีวภาพ เช่น การใช้ยาผ่อนคลาย และส่วนที่สองคือ การพูดคุยเพื่อเข้าใจสาเหตุของปัญหา และปรับปรุงสภาพสังคม และสิ่งแวดล้อมที่เป็นต้นเหตุของปัญหา รวมถึงการทำจิตบำบัด ซึ่งในการพูดคุย เพื่อเข้าใจสาเหตุของปัญหานั้น เป็นส่วนสำคัญของการรักษาที่ทำให้การรักษาได้ผลดีขึ้น

เกี่ยวกับผู้เขียนบทความ

บทความที่เกี่ยวข้อง (10)

ดูทั้งหมด

ไส้เลื่อน ใครก็เป็นได้ อันตรายที่ต้องรักษาก่อนเกิดภาวะแทรกซ้อน

ไส้เลื่อน คือภาวะที่ลำไส้เลื่อนหรือดันออกมาจากช่องท้อง สามารถสังเกตเห็นก้อนนูนออกมาตามขาหนีบ หน้าท้อง สะดือ หากไม่รักษาอาจเกิดอันตรายจากอาการแทรกซ้อนได้

รู้ทันต้อหิน โรคร้ายทำลายการมองเห็น รีบรักษาก่อนสายเกินแก้

ต้อหิน (Glaucoma) คือโรคตาที่มีสาเหตุจากขั้วประสาทตาเสื่อม ผู้ป่วยจะมีอาการปวดหัวปวดตา กระจกตาขุ่น การมองเห็นแย่ลง และค่อย ๆ สูญเสียการมองเห็นไปในที่สุด

Hypothyroidism คืออะไร? รู้ทันสาเหตุ อาการ และวิธีรักษา

Hypothyroidism คือ ภาวะพร่องฮอร์โมนไทรอยด์ หรือฮอร์โมนไทรอยด์ทำงานต่ำ ทำให้ระดับการเผาผลาญพลังงานลดลง และนำมาสู่การทำงานของระบบต่าง ๆ ผิดปกติ

รู้ทันอาการน้ำในหูไม่เท่ากัน ใครเวียนหัว บ้านหมุนบ่อยต้องระวัง

โรคน้ำในหูไม่เท่ากัน เป็นความผิดปกติของระบบน้ำในหูชั้นใน ซึ่งสามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ ทำให้ผู้ป่วยมีอาการ เวียนหัว บ้านหมุน ทรงตัวไม่อยู่ และการได้ยินผิดปกติ

หายใจไม่อิ่ม หายใจลำบาก สัญญาณอันตรายที่คุณไม่ควรมองข้าม

หายใจไม่อิ่ม เป็นอาการที่หลายคนเผชิญ อาจมีอาการแน่นหน้าอก หายใจไม่เต็มปอด หายใจลำบาก หัวใจเต้นเร็ว เหนื่อยง่าย บทนี้ความจะพาไปดูสาเหตุของอาการเหล่านี้กัน

ภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน อันตรายถึงชีวิตแบบไร้สัญญาณเตือน

หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน (Sudden Cardiac Arrest) คือ ภาวะที่หัวใจหยุดทำงานกะทันหัน ทำให้หมดสติและเสียชีวิตในไม่กี่นาที จึงเป็นภาวะฉุกเฉินที่ต้องรับการรักษาทันที

อาการปวดเข่าคืออะไร มีวิธีป้องกันข้อเข่ามีอะไรบ้าง?

อาการปวดเข่าเป็นอาการที่เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น ข้อเข่าเสื่อม และส่งผลต่อชีวิตประจำวันได้ การรู้ถึงสาเหตุ วิธีป้องกัน และการรักษาอาการปวดเข่าจึงเป็นเรื่องสำคัญ

EST คืออะไร? การตรวจสมรรถภาพหัวใจ Exercise Stress Test

EST (Exercise Stress Test) คือ การออกกำลังกายตรวจสมรรถภาพหัวใจ เป็นวิธีวินิจฉัยสุขภาพหัวใจเพื่อทำการรักษาต่อไป EST มีขั้นตอนอย่างไรบ้าง? บทความนี้มีคำตอบ

ภาวะข้อไหล่หลุดคืออะไร รู้สาเหตุ อาการ และวิธีรักษาให้หายดี

ภาวะข้อไหล่หลุดคืออาการที่พบได้บ่อยในคนที่ใช้แรงเยอะ ๆ หรือเคยไหล่หลุดมาก่อน มาดูกันว่าอะไรคือสาเหตุที่ทำให้ไหล่หลุดได้บ้าง และจะต้องดูแลรักษาตัวอย่างไ

กระดูกคอเสื่อมอันตรายไหม? รู้จักอาการ สาเหตุ และการป้องกัน

โรคกระดูกคอเสื่อมอันตรายไหม? ชวนคุณมาทำความรู้จักกับอาการ สาเหตุ และการรักษา เพื่อป้องกันสุขภาพตัวเองไม่ให้กระดูกคอได้รับบาดเจ็บ

Copyright © 2024 All Rights Reserved | Praram 9 Hospital