บทความสุขภาพ
Knowledge
นพ. ธนพงศ์ ว่องวิริยกุล
ปัญหาการขับถ่ายสามารถสร้างความกังวลใจและกระทบต่อสุขภาพจิตกว่าที่คิด โดยเฉพาะอาการเจ็บเวลาถ่าย ถ่ายเป็นเลือด หรือมีก้อนยื่นจากทวารหนัก ซึ่งอาจเกิดจาก ‘ริดสีดวงทวาร’ ที่หลายคนอาจรู้สึกว่าเป็นโรคที่น่าอาย และไม่กล้ามาพบแพทย์ แต่แท้จริงแล้วไม่ว่าใครก็มีโอกาสเป็นริดสีดวงทวารได้ ดังนั้นสังเกตพบอาการริดสีดวง ควรรีบพบแพทย์เพื่อรับการรักษาโดยเร็ว เพื่อป้องกันไม่ให้อาการริดสีดวงทวารรุนแรงขึ้น
Key Takeaways
ริดสีดวงทวาร คือโรคที่เกิดขึ้นจากกลุ่มเนื้อเยื้อหลอดเลือดในทวารหนักเกิดการขยายตัวและยื่นนูนออกมาจากทวารหนักในลักษณะของติ่งเนื้อ เมื่อขับถ่าย แรงดันจากการเบ่งหรือก้อนอุจจาระอาจทำหลอดเลือดดำมีโอกาสที่จะแตก และเกิดเลือดออกเวลาขับถ่ายได้ หากริดสีดวงอาการรุนแรง ติ่งเนื้อที่ยื่นออกมาอาจสร้างความเจ็บปวด จนส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันได้
ริดสีดวงทวารสามารถแบ่งประเภทได้เป็น 2 ประเภทตามตำแหน่งที่เกิด ดังนี้
ริดสีดวงภายใน (Internal Hemorrhoids) คือริดสีดวงทวารที่เกิดขึ้นภายในรูทวารหนัก (Anal canal) อยู่ในตำแหน่งที่สูงกว่าหูรูดทวารหนัก เหนือขึ้นไปจากเส้นประสาททวารหนัก ซึ่งระยะแรก ๆ นั้นจะไม่สามารถมองเห็นหรือคลำได้พบ อีกทั้งไม่สร้างความเจ็บปวดใด ๆ และสามารถตรวจพบได้เฉพาะเวลาส่องกล้องเท่านั้น โดยการเกิดริดสีดวงภายในสามารถแบ่งออกเป็น 4 ระยะ ดังนี้
ริดสีดวงภายนอก (External Hemorrhoids) คือริดสีดวงทวารที่เกิดขึ้นบริเวณผิวหนังรอบทวารหนัก หรือปากทวารหนัก (Anus) ซึ่งเป็นตำแหน่งที่มีเส้นประสาทจำนวนมาก จึงสามารถสร้างความเจ็บปวด โดยลักษณะริดสีดวงทวารภายนอกนั้นจะสามารถสังเกตเห็นได้ด้วยตาเปล่า คลำพบได้ ไม่มีระยะการเบ่งเช่นเดียวกับริดสีดวงภายใน
ข้อสันนิษฐานที่ได้รับการยอมรับในปัจจุบันถึงสาเหตุของริดสีดวง พบว่าเกิดจากเนื้อเยื่อ anal cushion เกิดการขยายตัว ซึ่งเนื้อเยื่อ anal cushion จะขยายตัวเมื่อมีแรงเบ่งจากการขับถ่าย และช่วยให้รูทวารปิดกลับสนิท แต่การขยายตัวที่เกิดขึ้นกับเนื้อเยื่อ anal cushion จะทำให้เกิดการเคลื่อนตัวลงมาในตำแหน่งที่ต่ำกว่าปกติและไม่สามารถกลับไปในตำแหน่งเดิมได้ ทำให้เส้นเลือดซึ่งปกติถูกค้ำจุนโดยเนื้อเยื่อเหล่านี้มีลักษณะโป่งออกมาจากเนื้อเยื่อโดยรอบด้วย เกิดเป็นก้อนนูนซึ่งก็คือริดสีดวง โดยปัจจัยที่มีผลทำให้เกิดริดสีดวงทวารมีดังนี้
การรักษาริดสีดวงทวารหนักจะขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของริดสีดวงทวาร ซึ่งมีแนวทางการรักษาดังต่อไปนี้
การรักษาโดยไม่ผ่าตัดจะใช้กับผู้ป่วยริดสีดวงทวารภายในระยะที่ 1 และระยะที่ 2 ซึ่งสามารถทำได้หลากหลายวิธี
การรักษาโดยการผ่าตัดจะใช้กับผู้ป่วยริดสีดวงทวารภายนอกที่มีการอักเสบ และริดสีดวงภายในระยะที่ 3 และระยะที่ 4 ซึ่งวิธีการผ่าริดสีดวงยังมีอีกหลายวิธี ดังนี้
การเกิดริดสีดวงทวารโดยส่วนมากมักมีปัจจัยจากพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม ดังนั้นการป้องกันไม่ให้เกิดริดสีดวงทวารจึงทำได้ด้วยการปรับพฤติกรรมให้ถูกสุขลักษณะ ซึ่งสามารถปฏิบัติตามได้ดังนี้
ริดสีดวงทวารเป็นปัญหาที่ส่วนใหญ่มักเกิดจากพฤติกรรมการขับถ่ายที่ไม่เหมาะสม หากอาการรุนแรงอาจสร้างความเจ็บปวดและส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันได้
เป็นริดสีดวงทวารไม่ใช่เรื่องน่าอาย รีบรักษาอย่าปล่อยทิ้งนาน ที่โรงพยาบาลพระรามเก้า รักษาริดสีดวงทวารหนักด้วยการผ่าตัดหลายหลายรูปแบบ ลดการบาดเจ็บต่อเนื้อเยื่อ อย่างเช่นการผ่าตัดส่องกล้อง Minimally Invasive Surgery ให้แผลเล็ก หายไว ลดความเสี่ยงแผลติดเชื้อ เพื่อคืนคุณภาพชีวิตที่ดีกลับมาอีกครั้ง
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
ริดสีดวงอาจหายได้เองกรณีที่อาการไม่รุนแรง ทั้งนี้สามารถดูแลตนเองด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมขับถ่ายและพฤติกรรมเสี่ยงต่าง ๆ เพื่อป้องกันไม่ให้ริดสีดวงทวารมีอาการรุนแรงขึ้น
ริดสีดวงทวารสามารถกลับมาเป็นซ้ำได้ หากยังคงไม่แก้ไขพฤติกรรมขับถ่ายและพฤติกรรมเสี่ยงที่ทำให้เกิดริดสีดวงทวาร
References
Felman, A. (2024, January 25). What to know about hemorrhoids. MedicalNewsToday. https://www.medicalnewstoday.com/articles/73938#symptoms
Lewine, HE. (2024, March 26). Hemorrhoids and what to do about them. Harvard Health Publishing. https://www.health.harvard.edu/diseases-and-conditions/hemorrhoids_and_what_to_do_about_them
WebMD Editorial Contributors. (2023, August 16). Hemorrhoids: Symptoms, Causes, and Treatment. WebMD. https://www.webmd.com/digestive-disorders/understanding-hemorrhoids-basics
แพ็กเกจที่เกี่ยวข้อง (0)
ดูทั้งหมด
บทความที่เกี่ยวข้อง (10)
ดูทั้งหมด
Copyright © 2024 All Rights Reserved | Praram 9 Hospital