ตาพร่ามัว อาการหนึ่งของโรคทางสมองที่หลายคนคาดนึกไม่ถึง

ตาพร่ามัว เห็นภาพเบลอภาพซ้อน โดยปกติมักนึกถึงภาวะทางสายตาที่ไม่เป็นอันตรายมากนัก แต่อาการดังกล่าวอาจเป็นสัญญาณเตือนถึงอาการทางสมองที่ควรรักษาทันที โดยเฉพาะอาการตาพร่ามัวที่เกิดขึ้นอย่างเฉียบพลัน หรือตาพร่าตามัวข้างเดียวที่หากไม่ได้รับการช่วยเหลือโดยเร็วที่สุด อาจทำให้ผู้ป่วยสูญเสียการมองเห็นถาวร หรือเสียชีวิตได้ในที่สุด

Key Takeaways

• ตาพร่ามัว คือ ภาวะที่ผู้ป่วยรับรู้ถึงการมองเห็นผิดปกติ ภาพที่ผู้ป่วยเห็นจะไม่ชัด เบลอ ไม่สามารถโฟกัสให้ภาพคมชัดได้ ซึ่งอาจเกิดจากความผิดปกติของดวงตา หรือความผิดปกติทางสมอง
• ผู้ป่วยที่ตาพร่ามัวจากอาการทางสมองมักมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย ได้แก่ ปวดศีรษะรุนแรง มองไม่ชัด เห็นภาพซ้อน มีปัญหาการทรงตัว อ่อนแรง ซึ่งอาการเหล่านี้มักเป็นสัญญาณเตือนอันตรายที่ต้องรีบพบแพทย์ให้เร็วที่สุด
• การรักษาตาพร่ามัวขึ้นอยู่กับสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการ ตั้งแต่การใช้ยาไปจนถึงการผ่าตัด แต่หากเป็นอาการที่เกี่ยวข้องกับสมอง ควรที่จะได้รับการรักษากับแพทย์โดยเร็วที่สุดเพื่อลดความเสียหายที่เกิดขึ้น

ตาพร่ามัว มองไม่ชัด สัญญาณเตือนสมองผิดปกติที่ต้องรู้ทัน ก่อนสายเกินแก้

ตาพร่ามัว คือ ภาวะที่ผู้ป่วยรับรู้ถึงการมองเห็นผิดปกติ ที่เกิดจากความผิดปกติของอวัยวะในการมองเห็นโดยตรง หรืออาจเกิดจากสมองไม่สามารถประมวลสัญญาณที่ได้รับจากดวงตาได้เป็นปกติ ทำให้ภาพที่เห็นอาจมีความพร่ามัว เลือนราง ไม่คมชัด หรือซ้อนกัน เสมือนภาพถ่ายที่หลุดโฟกัส ซึ่งความผิดปกติดังกล่าวที่เกิดจากสมอง และถือเป็นภาวะฉุกเฉินที่ต้องได้รับการรักษาโดยเร็ว เพื่อลดความเสียหายจากสมองที่อาจนำมาสู่การสูญเสียการมองเห็นถาวร หรือเสียชีวิตไปในที่สุด

สาเหตุของอาการตาพร่ามัว

ตาพร่ามัวเป็นอาการที่สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ทั้งที่เกิดจากความผิดปกติของสมอง ความผิดปกติของดวงตา และการมองเห็นพร่ามัวจากปัจจัยอื่น ๆ ดังนี้

ตาพร่ามัวจากความผิดปกติทางสมอง

• โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) ทั้งหลอดเลือดสมองตีบ (Ischemic Stroke) หลอดเลือดสมองแตก (Hemorrhagic Stroke) และสมองขาดเลือดชั่วคราว (Transient Ischemic Attack : TIA) ซึ่งหากส่วนที่ได้รับผลกระทบเป็นส่วนที่ควบคุมการมองเห็นก็อาจแสดงอาการตาพร่ามัวชั่วขณะได้ โดยผู้ป่วยอาจมีอาการตามัวเพียงข้างใดข้างหนึ่งจากตำแหน่งที่เกิดความเสียหาย เช่น รอยโรคเกิดที่ด้านซ้าย ก็จะมีปัญหาการมองเห็นที่ตาขวา เป็นต้น
• สมองได้รับการกระทบกระเทือนจากอุบัติเหตุ (Traumatic Brain Injury : TBI) กรณีบาดเจ็บบริเวณที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการมองเห็น
• เนื้องอกในสมอง โดยเฉพาะเนื้องอกบริเวณกลีบท้ายทอยที่มีบทบาทสำคัญต่อการรับรู้การมองเห็น เนื้องอกที่กดทับเนื้อสมองบริเวณนี้อาจรบกวนการส่งสัญญาณและแปลผล ทำให้การมองเห็นพร่ามัว ตาเบลอ มองไม่ชัด

ตาพร่ามัวจากความผิดปกติของดวงตา

• ปัญหาค่าสายตาผิดปกติ ทั้งปัญหาสายตาสั้น สายตายาว และสายตาเอียง ซึ่งล้วนทำให้ภาพไม่สามารถตกลงจุดโฟกัสได้อย่างตรงจุด จึงทำให้ภาพที่มองเห็นไม่คมชัด สายตาพร่ามัว
• โรคทางตา เช่น โรคต้อกระจก โรคต้อหิน โรคเส้นประสาทตาอักเสบ โรคเยื่อบุตาอักเสบ จอประสาทตาหลุดลอก เป็นต้น ซึ่งโรคทางตาเหล่านี้จะทำให้โครงสร้างกายภาพของดวงตา หรือการทำงานของดวงตาเสื่อมสภาพหรือผิดปกติไป จึงส่งผลกระทบให้เกิดอาการตาพร่ามัว การมองเห็นลดลงได้

ตาพร่ามัวจากปัจจัยอื่น ๆ ที่ส่งผลกระทบต่อสมองและดวงตา

• ไมเกรน (Migraine) เกิดจากความผิดปกติของระดับสารเคมีในสมอง ทำให้เกิดเส้นเลือดแดงในสมองบีบและคลายตัวผิดปกติ
• ไซนัส (Sinus) การอักเสบภายในจมูกอาจลุกลามและส่งผลกระทบต่อเยื่อบุตา ทำให้ตาพร่ามัว กลอกตาได้ไม่เต็มที่
• โรคเบาหวานขึ้นตา (Diabetic Retinopathy) มักเกิดจากน้ำตาลในเลือดสูงจนทำให้หลอดเลือดบริเวณดวงตาเสียหาย
• ตาแห้ง ที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้งานดวงตามากเกินไป หรือมีน้ำหล่อเลี้ยงดวงตาน้อยเกินไปจนขาดความชุ่มชื้น
• การตั้งครรภ์ เกิดจากระดับฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง ทำให้ร่างกายบวมน้ำมากกว่าปกติ

อาการตาพร่ามัวเป็นอย่างไร?

ผู้ป่วยที่มีตาพร่ามัว อาจพบอาการดังต่อไปนี้

• มองเห็นไม่ชัด ภาพเบลอ ภาพซ้อน ไม่สามารถโฟกัสภาพได้ตามปกติ
• สูญเสียลานสายตา การมองเห็นแคบลง
• สูญเสียการมองเห็น หรือตาบอด อาจเกิดขึ้นเพียงข้างใดข้างหนึ่ง หรือทั้งสองข้างก็ได้
• การควบคุมการเคลื่อนไหวของดวงตาผิดปกติ ตาเหล่ ใบหน้าบิดเบี้ยว
• มองเห็นจุดดำลอยไปมา
• ตาระคายเคือง ตาแห้ง ตาไม่สู้แสง
• ปวดตา ปวดศีรษะรุนแรง

ตาพร่ามัวแบบไหนอันตราย ต้องรีบพบแพทย์ให้เร็ว

หากพบอาการตาพร่ามัวในลักษณะดังต่อไปนี้ หรือมีอาการร่วมดังต่อไปนี้ ควรรีบพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยและรับการรักษาโดยเร็ว

• เห็นภาพซ้อน ตาพร่ามัว ปวดหัวแบบเฉียบพลัน
• สูญเสียการมองเห็นเฉียบพลัน ไม่ว่าจะเพียงข้างเดียว หรือทั้งสองข้าง
• การมองเห็นผิดปกติ เช่น เห็นภาพแคบลง เห็นภาพเพียงด้านเดียว
• มีอาการชา หรืออ่อนแรง
• มีปัญหาการทรงตัว
• พูดไม่รู้เรื่อง หรือฟังไม่รู้เรื่อง

แนวทางการวินิจฉัยตาพร่ามัว

การตรวจวินิจฉัยอาการตาพร่ามัว ในเบื้องต้นจะต้องประเมินแยกโรคทางตาและกลุ่มอาการทางสมอง ซึ่งแพทย์จะมีการซักประวัติ ตรวจร่างกายผู้ป่วย หากมีสัญญาณหรือแนวโน้มที่ตาพร่ามัวเป็นอาการทางสมอง จะมีการส่งตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติมต่อไป ซึ่งจะมีแนวทางการตรวจดังต่อไปนี้

• ซักประวัติและประเมินอาการโดยแพทย์

แพทย์จะสอบถามอาการตาพร่ามัวเกิดขึ้นเมื่อไร มีอาการแบบค่อยเป็นค่อยไปหรือเป็นอย่างเฉียบพลัน นอกจากตาพร่ามัวมีอาการอื่น ๆ ร่วมอีกหรือไม่ เช่น อาเจียน ปวดศีรษะ มีปัญหาการสื่อสาร มีอาการชา ฯลฯ ซึ่งหากมีอาการเหล่านี้ร่วมด้วย ส่วนมากมักเป็นอาการทางสมอง ช่วยให้แพทย์สามารถจำกัดขอบเขตของการวินิจฉัยและพิจารณาการตรวจเพิ่มเติมที่จำเป็นได้อย่างแม่นยำยิ่งขึ้น

• การตรวจระบบประสาท

แพทย์จะประเมินการทำงานระบบประสาทส่วนต่าง ๆ เช่น การเคลื่อนไหวลูกตา การมองเห็นภาพซีกซ้ายขวา เพื่อสังเกตถึงความผิดปกติ ซึ่งสามารถบ่งชี้ถึงบริเวณที่สมองเกิดผิดปกติได้

• การใช้เครื่องมือตรวจวินิจฉัย

เช่น การเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT Scan), การถ่ายภาพหลอดเลือดด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRA) เพื่อให้แพทย์สามารถเห็นตำแหน่งที่เกิดความผิดปกติภายในสมอง

วิธีรักษาตาพร่ามัว

การรักษาอาการตาพร่ามัวขึ้นอยู่กับสาเหตุที่ทำให้เกิด โดยบางกรณีสามารถดูแลได้ด้วยตนเอง แต่อาการที่เกี่ยวข้องกับสมองมักต้องได้รับการรักษาโดยแพทย์ทันที เพื่อลดความเสียหายที่อาจเกิดขึ้น โดยแนวทางการรักษามีดังนี้

ตาพร่ามัวจากโรคหลอดเลือดสมอง

การรักษาจะขึ้นอยู่กับประเภทของหลอดเลือดสมอง และระยะเวลาที่เกิดอาการ

• กรณีที่เป็นโรคหลอดเลือดสมองชนิดขาดเลือด หากได้รับการช่วยเหลือภายใน 4.5 ชั่วโมงสามารถรักษาได้ด้วยการใช้ยาละลายลิ่มเลือด แต่หากอาการรุนแรงมาก หรือได้รับการช่วยเหลือหลัง 4.5 ชั่วโมงนับตั้งแต่มีอาการอาจต้องได้รับใส่สายสวนขยายหลอดเลือด และลากลิ่มเลือดที่อุดตันออก
• กรณีที่เป็นโรคหลอดเลือดสมองแตก จะมีการให้ยาเพื่อควบคุมความดันเพื่อป้องกันหลอดเลือดสมองแตกซ้ำ และรักษาด้วยการผ่าตัดในกรณีที่มีเลือดออกในสมองมาก

ตาพร่ามัวจากเนื้องอกในสมอง

สามารถรักษาได้ด้วยการผ่าตัดเนื้องอกในสมองออก กรณีที่เป็นเนื้องอกมะเร็งอาจต้องได้รับการฉายรังสีหรือให้เคมีบำบัดร่วมด้วย

ตาพร่ามัวจากสมองได้รับการกระทบกระเทือน

สมองที่ได้รับความเสียหายจนส่งผลต่อการมองเห็นอาจต้องได้รับการรักษาด้วยการผ่าตัด เพื่อเข้าไปซ่อมแซมจุดที่เสียหาย

ตาพร่ามัวจากปัญหาทางตา

กรณีที่ตาพร่ามัวจากการใช้สายตามากเกินไปสามารถดูแลตนเองได้ด้วยการพักสายตา หมั่นบริหารกล้ามเนื้อบริเวณดวงตา ทานอาหารที่ช่วยบำรุงสุขภาพตา และหากมีปัญหาตาแห้งสามารถใช้น้ำตาเทียมเพื่อบรรเทาอาการได้

แต่หากตาพร่ามัวจากโรคทางตาจะต้องได้รับการตรวจคัดกรองโรคและรับการรักษาโดยจักษุแพทย์ ซึ่งการรักษาจะขึ้นอยู่กับโรค มีตั้งแต่การใช้ยา ไปจนถึงการผ่าตัด

ตาพร่ามัวจากปัจจัยอื่น ๆ

การรักษาจะขึ้นอยู่กับสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการตาพร่ามัว

• กรณีที่เกิดจากไมเกรน อาจต้องได้รับยากลุ่ม NSAIDs เพื่อลดอาการปวด และหลีกเลี่ยงปัจจัยที่อาจกระตุ้นให้อา่การไมเกรนกำเริบ
• กรณีที่เกิดจากไซนัส สามารถรักษาตามอาการ เช่น การใช้ยาลดน้ำมูก ยาแก้ปวด หากเกิดร่วมกับการติดเชื้อแบคทีเรีย จะต้องได้รับยาฆ่าเชื้อมารับประทานด้วย เว้นแต่กรณีที่ไซนัสเรื้อรังและไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยวิธีอื่น อาจพิจารณาให้เข้ารับการผ่าตัด
• กรณีที่เกิดจากเบาหวานขึ้นตา สามารถรักษาได้ด้วยการใช้ยา การทำเลเซอร์ การผ่าตัด พร้อมกับการควบคุมโรคเบาหวาน

ตาพร่ามัว ป้องกันได้ไหม?

หลายครั้งที่อาการตาพร่ามัวเป็นอาการที่เกิดขึ้นอย่างเฉียบพลัน และไม่สามารถป้องกันได้อย่างสมบูรณ์ โดยเฉพาะตาพร่ามัวที่มาจากอาการทางสมอง อย่างไรก็ตาม การดูแลสุขภาพอย่างเหมาะสมก็เป็นส่วนหนึ่งในการช่วยลดปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรค ซึ่งจะมีแนวทางการป้องกันดังนี้

• ควบคุมความดันให้อยู่ในระดับปกติ
• ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม และควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์
• พักผ่อนให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงความเครียด
• หมั่นสังเกตอาการและเข้ารับการตรวจสุขภาพประจำปี กรณีที่พบอาการน่าสงสัยควรรีบพบแพทย์ทันที

ตาพร่ามัว น่ากลัวกว่าที่คิด รีบตรวจวินิจฉัย เพื่อรับการรักษาอย่างเหมาะสม

อาการตาพร่ามัวอาจเกิดเพียงชั่วครู่ชั่วคราว หรือเป็นปัญหาค่าสายตาที่อาจไม่เป็นอันตรายมากนัก แต่หากเป็นบ่อย ๆ หรือมีอาการผิดปกติอื่น ๆ ร่วมด้วยอาจต้องระวังกลายเป็นสัญญาณเตือนโรคร้าย แนะนำให้รีบพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียด และรับการรักษาอย่างเหมาะสมต่อไป

ศูนย์สมองและระบบประสาท โรงพยาบาลพระรามเก้า ให้ความสำคัญกับอาการเพียงเล็กน้อยที่อาจกลายเป็นสัญญาณโรคร้าย เราพร้อมให้บริการตรวจวินิจฉัยที่แม่นยำขึ้นด้วยอุปกรณ์และเทคโนโลยีที่ทันสมัย โดยทีมแพทย์เฉพาะทางและบุคลากรสนับสนุนประจำศูนย์ เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาที่ถูกต้องและเหมาะสมที่สุด

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม

• Facebook : Praram 9 hospital
• Line : @Praram9Hospital
• โทร. 1270

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับตาพร่ามัว

1. ตาพร่ามัว เสี่ยงเป็นโรคใดได้บ้าง?

ตาพร่ามัวเสี่ยงโรคอันตรายทั้งทางสมอง ดวงตา และระบบอื่น ๆ เช่น โรคหลอดเลือดสมอง, เนื้องอกในสมอง, ต้อหิน, จอประสาทหลุดลอก, โรคไมเกรน, ไซนัส, เบาหวานขึ้นตา เป็นต้น

2. ตาพร่ามัวที่มีสาเหตุจากอาการทางสมอง สามารถรักษาให้หายได้ไหม?

อาการตาพร่ามัวหรือสูญเสียการมองเห็นที่เกิดจากความผิดปกติทางสมอง มักก่อให้เกิดความเสียหายถาวร และไม่สามารถฟื้นฟูการมองเห็นให้กลับมาเป็นปกติได้ อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยสามารถเข้ารับการฟื้นฟูเพื่อปรับตัวและใช้ชีวิตประจำวันให้ใกล้เคียงเดิมมากที่สุด

References

Zokaeim, D. (n.d.). Vision Suddenly Blurry? You May Be Having a Medical Emergency. AGEI. https://assileye.com/blog/causes-of-blurry-vision/

Lipner, M. (2024, October 9). What Causes Sudden Blurry Vision? Verywell health. https://www.verywellhealth.com/sudden-blurry-vision-5092267

Seed, S. (2024, July 3). Why Is My Vision Blurry? WebMD. https://www.webmd.com/eye-health/why-is-my-vision-blurry