บทความสุขภาพ

Knowledge

Metabolic Syndrome โรคที่มากับความอ้วน

Metabolic Syndrome เป็นศัพท์ทางการแพทย์ที่หมายถึง กลุ่มอาการของโรคที่เกี่ยวข้องและมีสาเหตุมาจากความอ้วนซึ่งมีมูลเหตุมาจากการเผาผลาญอาหารที่ผิดปกติ (Metabolism) ซึ่งนำไปสู่โรคไขมันในเลือดสูง ความดันโลหิตสูง และภาวะดื้ออินซูลินในที่สุดจะก่อให้เกิดโรคไขมันอุเตันหลอดเลือด (Atherosclorosis) ซึ่งนำพาไปสู่การเสียชีวิต สมัยก่อนทางการแพทย์เรียกโรคนี้ว่า Syndrome X และ Insulin Resistane Syndrome แต่ในปัจจุบัน Metabolic Syndrome เป็นคำที่นิยมและสะท้อนถึงสาเหตุและอาการของโรคได้ดีที่สุด


อาการของโรค


Metabolic Syndrome จะก่อให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพ ไตจะขับเกลือออกได้น้อยลงทำให้เกิดความดันโลหิตสูง ไขมันไตรกลีเซอไรด์ที่สูงเป็นปัจจัยเสี่ยงของการเกิดหลอดเลือดแดงตีบ ทำให้ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด อัมพฤกษ์ หรืออัมพาต และยังเพิ่มโอกาสให้เป็นโรคเบาหวานได้ง่าย


ความน่ากลัวของโรค


Metabolic Syndrome คือ เป็นโรคที่เป็นภัยเงียบ ไม่มีอาการบ่งชี้ล่วงหน้า คนไข้จะรู้ตัวก็ต่อเมื่อมีอาการของหลอดเลือดอุดตันแล้ว ซึ่งเป็นช่วงที่มีอาการของโรคร้ายแรงอย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้น เช่น หลอดเลือดสมองอุดตัน อัมพฤกษ์ หัวใจวาย หรืออาการผิดปกติอื่นๆ ตามแต่ตำแหน่งที่หลอดเลือดอุดตันสาเหตุของ Metabolic Syndrome มี 3 ประการได้แก่


  1. การรับประทานอาหารผิดสุขลักษณะ เช่น อาหารหวาน อาหารมัน และอาหารรสเค็มจัด กินอาหารที่มีกากใยน้อย
  2. พฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ส่งผลต่อการเร่งให้เกิดโรค เช่น ขาดการออกกำลังกาย ความเครียด นอนน้อยนอนดึก สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ เป็นต้น
  3. พันธุกรรม เชื้อชาติ และสภาพแวดล้อม

ข้อบ่งชี้การเกิดโรค


การบ่งชี้โอกาสในการเกิดโรค Metabolic Syndrome สามารถบ่งชี้ความเสี่ยงได้ก่อนเกิดโรค คือ อาการอ้วนลงพุงเกินระดับมาตราฐาน คือ มีเส้นรอบเอวมากกว่า 90 เซนติเมตรในผู้ชาย และ เกินกว่า 80 เซนติเมตรในเพศหญิง และมีข้อบ่งชี้ประกอบอย่างน้อย 2 ใน 4 อาการ ได้แก่


  • ความดันโลหิตมากกว่า 130/85 มม.ปรอท หรือผู้ที่ได้รับยาลดความดันโลหิต
  • ระดับไตรกลีเซอไรด์มากกว่า 150 mg% หรือผู้ที่เป็นไขมันสูงและได้รับยาลดไขมัน
  • ระดับน้ำตาลสูงกว่า 100 mg% หรือผู้ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นเบาหวานชนิดที่ 2
  • หากมีเส้นรอบเอวที่เกินระดับมาตราฐานและมีข้อบ่งชี้มากกว่า 3 ประการจะมีอัตราการเกิดโรคหัวใจเพิ่มขึ้น 2 เท่า และพบว่าผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงครบ 4 ประการจะมีอัตราการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดสมองเพิ่มขึ้น 3 เท่า และ การเกิดโรคเบาหวานเพิ่ม 24 เท่า

การดูแลป้องกันโรค Metabolic Syndrome


สามารถป้องกันตัวเอง และลดความเสี่ยงของการเกิดโรคได้ โดยการปรับพฤติกรรมที่ก่อให้เกิดโรคได้ โดยการปรับพฤติกรรมที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงของโรค ซึ่งแบ่งได้ 4 ประการหลัก ได้แก่


  • การออกกำลังกายชนิดแอโรบิกวันละ 30 นาที สัปดาห์ละ 5 วัน
  • การรับประทานอาหารสุขภาพ เช่น ลดอาหารประเภทไขมันลง ลดการรับประทานแป้งเหลือไม่เกิน 50% ของอาหารที่รับประทาน เน้นอาหารที่มีกากใยสูง เช่น ธัญพืช ข้าวกล้อง ผัก ถั่ว ลดอาหารประเภทเนื้อสัตว์ และลดซอสปรุงรสต่างๆลง เป็นต้น
  • การลดน้ำหนัก จากการศึกษาของประเทศฟินแลนด์ และสหรัฐอเมริกา พบว่า การลดน้ำหนักลง 5-10% ของน้ำหนักตัว จะลดความเสี่ยงในการเกิดโรคเบาหวานได้
  • การงดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์- งดบุหรี่

การรักษาทางการแพทย์


การรักษาทางการแพทย์ แบ่งออกเป็น 2 ส่วน ส่วนแรก คือ การรักษาอาการเบื้องต้น ไม่ให้เกิดโรคร้ายแรง และส่วนที่สองการรักษาเมื่อมีอาการป่วยเฉียบพลัน


ในการรักษาอาการเบื้องต้น สามารถแบ่งออกได้เป็น การรักษาความดันโลหิตให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม 120/80 มม.ปรอท การรักษาไขมันในเลือด โดยการลดระดับไขมัน LDL ลดระดับ ไตรกลีเซอไรด์ และเพิ่มไขมัน HDL การรักษาระดับน้ำตาลในเลือดน้อยกว่า 100 mg%


การรักษาเมื่อมีอาการป่วยเฉียบพลัน เช่น มีอาการเจ็บหน้าอก อาการแขนขาอ่อนแรง ปากเบี้ยว เป็นต้น ควรรีบพาผู้ป่วยมาพบแพทย์โดยด่วน


เกร็ดความรู้


ผู้ป่วย Metabolic Syndrome ควรให้ความใส่ใจกับสภาวะการเกิดโรคร้ายต่อเนื่องเป็นพิเศษ และต้องพบแพทย์เป็นประจำเพื่อรับคำปรึกษาอย่างใกล้ชิด พร้อมทั้งทำประวัติคนไข้ให้เรียบร้อย โดยมีการเลือกโรงพยาบาลที่ทำการรักษาและควรพิจารณาองค์ประกอบในหลายด้าน เช่น มาตราฐานการรักษาพยาบาลที่ได้รับมาตราฐานสากล ความพร้อมของเครื่องมือในการรักษา รวมถึงทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางที่พร้อมให้การดูแลรักษาตลอด 24 ชั่วโมง


ข้อมูลโดย : อายุรแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้าน Metabolic Syndrome โรงพยาบาลพระรามเก้า

เกี่ยวกับผู้เขียนบทความ

บทความที่เกี่ยวข้อง (10)

ดูทั้งหมด

การเสียชีวิตและภาวะแบคทีเรียกินเนื้อ จากการรับประทานหอยนางรมดิบ

การรับประทานอาหารทะเลดิบ เช่น หอยนางรมดิบ อาจทำให้เสี่ยงติดเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้เกิดแผลติดเชื้อ และภาวะเนื้อตาย หากมีบาดแผลจะทำให้แบคทีเรียเข้าสู่ร่างกายได้ วิธีป้องกันควรหลีกเลี่ยงอาหารทะเลดิบ และหากมีบาดแผลไม่ควรสัมผัสน้ำทะเล และควรทำความสะอาดแผลอย่างถูกต้อง

ภาวะเลือดเป็นกรด DKA ในผู้ป่วยโรคเบาหวาน ที่ต้องเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด

ภาวะ DKA คือ ภาวะที่เลือดเป็นกรดจากการคั่งของสารคีโตนร่วมกับมีระดับน้ำตาลในเลือดสูง

อวสาน น้ำตาลเทียม …. จริงหรือ?

สารให้ความหวานเป็นตัวช่วยควบคุมระดับน้ำตาลและน้ำหนัก แต่หลายคนอาจกังวลถึงผลในระยะยาวต่อสุขภาพ ล่าสุดองค์การอนามัยโลกได้แนะนำว่า สารให้ความหวานไม่ใช่ทางเลือกในการลดน้ำหนักและป้องกันโรค ควรรับประทานอาหารที่มีน้ำตาลตามธรรมชาติ ลดอาหารและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลแทน

พิษไซยาไนด์ และยาต้านพิษ การช่วยชีวิตคนถูกพิษไซยาไนด์

พิษไซยาไนด์ สารพิษร้ายแรงทำให้เสียชีวิตภายในเวลาเป็นนาทีถึงชั่วโมง ถ้าสามารถวินิจฉัยได้ สามารถช่วยชีวิตได้ทันเนื่องจากมียาแก้พิษ (Antidote) โดยเฉพาะ

เบาหวานขึ้นตา (diabetic retinopathy) รู้เร็ว รักษาได้ ลดเสี่ยงตาบอด

เบาหวานขึ้นตา (diabetic retinopathy) เป็นภาวะแทรกซ้อนจากโรคเบาหวาน ซึ่งอาจทำให้สูญเสียการมองเห็น และทำให้เกิดโรคต้อหิน ต้อกระจก จอประสาทตาลอก การติดเชื้อในดวงตา การรักษาระดับน้ำตาลในเลือด และการตรวจสุขภาพตาช่วยลดความเสี่ยงการสูญเสียการมองเห็นได้

เบาหวาน รู้ไว้เบาใจกว่า

เบาหวานเป็นโรคที่ผู้ป่วยมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงอย่างต่อเนื่องเรื้อรัง ทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนและโรคอื่น ๆ ตามมาได้ ดังนั้นจึงควรป้องกันไม่ให้ป่วยเป็นโรคเบาหวาน และหากเป็นโรคเบาหวานแล้ว ควรรักษาสุขภาพและปฏิบัติตัวตามคำแนะนำของแพทย์เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ

การตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือดด้วยตนเอง ทางเลือกควบคุมน้ำตาลสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน

การตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือดด้วยตนเองด้วยเครื่องตรวจน้ำตาลที่ปลายนิ้ว ช่วยให้ผู้ป่วยเบาหวานทราบระดับน้ำตาลของตนเองเมื่อมีอาการผิดปกติต่าง ๆ ป้องกันภาวะน้ำตาลตก ช่วยให้ผู้ป่วยควบคุมระดับน้ำตาลสะสมในเลือดได้ดีขึ้น และลดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ จากโรคเบาหวาน

“น้ำตาลในเลือดต่ำ”…ภาวะอันตรายในผู้ป่วยเบาหวาน

น้ำตาลในเลือดต่ำ (hypoglycemia) เกิดได้บ่อยในผู้ป่วยเบาหวาน เป็นภาวะที่อันตราย หากปล่อยไว้อาจทำให้ผู้ป่วยหมดสติ และเสียชีวิตได้ ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการแก้ไขหรือรักษาอย่างถูกต้อง และควรหาสาเหตุร่วมกับแพทย์เพื่อการรักษาและป้องกันอย่างเหมาะสม

โรคอ้วน โรคเบาหวาน เพิ่มความเสี่ยงอาการรุนแรง จากติดโควิด 19

คนที่เป็นโรคอ้วน ส่วนใหญ่มักจะมีโรคประจำตัวเรื้อรังอื่น ๆ ด้วย เช่น โรคเบาหวาน จึงควรรีบฉีดวัคซีนแต่เนิ่น ๆ

ปากกาลดน้ำหนัก…ตัวช่วยลดน้ำหนักอย่างมีประสิทธิภาพ

โรคอ้วนหรือภาวะน้ำหนักเกินนำไปสู่การเกิดโรคต่าง ๆ ปัจจุบันมีทางเลือกในการรักษาโรคอ้วนโดยใช้ “ปากกาลดน้ำหนัก” ที่ให้ผลในการรักษาที่ดี ช่วยทำให้การลดน้ำหนักมีประสิทธิภาพและปลอดภัย เหมาะสำหรับผู้ที่พยายามลดน้ำหนักด้วยวิธีต่าง ๆ มาแล้วไม่เห็นผล

Copyright © 2024 All Rights Reserved | Praram 9 Hospital