คำแนะนำฉีดวัคซีนพิษสุนัขบ้าก่อนการสัมผัสโรค (Rabies Pre-Exposure)

“ไม่ต้องรอให้ถูกสัตว์ข่วนหรือกัดก็ฉีดวัคซีนป้องกันไว้ก่อนได้”

โรคพิษสุนัขบ้าเป็นโรคที่มีอัตราการเสียชีวิต 100% และยังไม่มียารักษา เกิดจากการติดเชื้อไวรัส ผ่านทางการสัมผัสน้ำลายสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม เช่น สุนัข แมว ค้างคาว หนู กระรอก กระต่าย ผ่านทางการกัด ข่วน การถูกเลียบริเวณเยื่อบุ เช่น ตา ปาก หรือถูกเลียบริเวณบาดแผล โดยเชื้อจะเข้าสู่ระบบประสาท ผู้ป่วยจะมีอาการทางสมอง และทำให้เสียชีวิตในที่สุด

การฉีดวัคซีนก่อนสัมผัสโรคจะทำให้ร่างกายมีภูมิคุ้มกันระดับหนึ่ง หากเราถูกสัตว์กัดหรือข่วนแทนที่เราจะต้องไปฉีดวัคซีนพิษสุนัขบ้า 5 เข็มในกรณีที่ไม่เคยฉีดวัคซีนมาก่อน เราก็จะต้องการการฉีดกระตุ้นเพียงแค่ 1-2 เข็ม

การฉีดวัคซีนพิษสุนัขบ้าก่อนสัมผัสทำได้อย่างไรบ้าง?

การฉีดวัคซีนก่อนสัมผัสโรค ทำได้โดย

1. ฉีดวัคซีนเข้ากล้าม (IM) ทั้งหมด 2 เข็มในวันแรกและอีก 7 วันถัดมา
2. ฉีดวัคซีนเข้าใต้ผิวหนัง (ID) ฉีดครั้งละ 2 จุด ในวันแรกและ 7 วันถัดมา

หลังฉีดวัคซีนแล้วไม่จำเป็นต้องฉีดกระตุ้นแต่หากถูกสัตว์กัดหรือข่วนต้องฉีดกระตุ้นอีก 1-2 เข็ม เนื่องจากภูมิคุ้มกันที่เคยฉีดวัคซีนไม่เพียงพอต่อการป้องกันโรค การฉีดกระตุ้นจะทำให้ภูมิคุ้มกันขึ้นสูง ป้องกันโรคได้เกือบ 100%

ฉีดวัคซีนพิษสุนัขบ้าก่อนสัมผัสโรคดีอย่างไร?

ประโยชน์ของการฉีดวัคซีนพิษสุนัขบ้าก่อนการสัมผัสโรค ได้แก่

1. ลดความยุ่งยากในการฉีดวัคซีน เนื่องจากต้องการการฉีดกระตุ้นเพียง 1-2 เข็มหลังสัมผัสสัตว์ แทนการฉีด 5เข็มในผู้ที่ไม่เคยฉีดวัคซีนมาก่อน
2. ประหยัดค่าใช้จ่ายในการฉีดอิมมูโนโกลบูลิน (ซึ่งต้องฉีดรอบแผลในกรณีที่เป็นแผลที่มีความเสี่ยงสูง) ซึ่งมีค่าใช้จ่ายสูง และอาจขาดแคลนในบางพื้นที่

ใครบ้างควรฉีดวัคซีนพิษสุนัขบ้า

1. ผู้ที่ทำงานคลุกคลีกับสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
2. ผู้ที่สัมผัสใกล้ชิดสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม เช่น ผู้ที่มีสัตว์เลี้ยง เช่น สุนัข แมว หนู กระรอก กระต่าย
3. ผู้ที่มีความเสี่ยงที่จะสัมผัสสัตว์ เช่น พนักงานส่งของตามบ้าน นักท่องเที่ยวที่เดินทางไปในแหล่งระบาดและทำกิจกรรมที่มีโอกาสสัมผัสสัตว์