การผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมบางส่วน ทางเลือกรักษาข้อเข่าเสื่อม แผลเล็ก ฟื้นตัวเร็ว

การผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมบางส่วน หรือ UKA คืออะไร?

การผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมบางส่วน (Unicompartment Knee Arthroplasty) หรือที่เรียกสั้น ๆ ว่า UKA คือ การผ่าตัดข้อเข่าเทียมโดยเอาผิวข้อเฉพาะส่วนที่สึกหรอออก และใส่ด้วยวัสดุที่เป็นโลหะไว้แทน แล้วเก็บผิวข้อเข่าส่วนที่ยังมีสภาพดีไว้ เนื่องจากผู้ป่วยที่เป็นโรคข้อเข่าเสื่อม มักจะเริ่มมีการสึกหรอ ของผิวข้อเข่าฝั่งด้านในก่อนในระยะแรก แล้วถึงมีการสึกหรอของผิวข้อเข่าทั้งหมดในระยะสุดท้าย ดังนั้น ในผู้ป่วยที่เริ่มเป็น แพทย์อาจจะผ่าตัดเปลี่ยนผิวเฉพาะที่สึกหรอโดยเก็บส่วนผิวข้อเข่าส่วนที่ยังมีสภาพดีเอาไว้ โดยจะผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมทั้งหมดในกรณีที่โรคเป็นมากแล้ว ซึ่งในการผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมบางส่วน จะคงเหลือเส้นเอ็นไขว้และผิวกระดูกอ่อนส่วนที่ยังสมบูรณ์ มากกว่า 60-70% ของข้อเข่า ผู้ป่วยจึงต้องใช้เวลาในการฟื้นตัวน้อยในการกลับไปใช้ข้อเข่าได้ เช่น การนั่งกับพื้น นั่งขัดสมาธิ นั่งพับเพียบ

ข้อดีของการผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมบางส่วน

• รักษาเส้นเอ็นไขว้และผิวกระดูกอ่อนส่วนที่ยังสมบูรณ์ไว้ได้
• แก้ไขอาการต่าง ๆ ของข้อเข่าเสื่อมได้ เช่น เจ็บปวดในข้อ เจ็บขัดที่เส้นเอ็น เข่าหลวม ข้อเข่าผิดรูป
• ผู้ป่วยกลับมางอเข่า และใช้งานข้อเข่าได้อย่างเป็นธรรมชาติได้เร็ว ฟื้นตัวเร็ว
• บาดเจ็บน้อย ลดความเจ็บปวดที่เกิดขึ้น เสียเลือดน้อย
• ลดความเสี่ยงการติดเชื้อ

ผู้ป่วยแบบไหนที่เหมาะกับการผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมบางส่วน

แพทย์จะเป็นผู้ประเมินว่าผู้ป่วยแต่ละรายว่าเหมาะสมกับการผ่าตัดด้วยเทคนิคนี้หรือไม่ ซึ่งโดยทั่วไปจะเป็นผู้ป่วยที่มีลักษณะดังนี้

• มีข้อเข่าเสื่อมด้านเดียว
• ระยะของโรคข้อเข่าเสื่อมยังไม่รุนแรง กระดูกยังเสียหายไม่มาก
• ยังสามารถงอและเหยียดขาได้ดี
• ขายังไม่ผิดรูปมาก

ข้อจำกัดของการผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมบางส่วน

แม้ว่าการรักษาด้วยเทคนิคนี้จะให้ผลการรักษาที่ดี แต่ก็มีข้อจำกัดบางประการ ได้แก่

• ไม่เหมาะกับผู้ป่วยที่น้ำหนักตัวมาก
• ไม่เหมาะกับผู้ป่วยที่มีขาโก่ง ผิดรูปมาก
• ไม่เหมาะกับผู้ป่วยที่มีโรคข้ออักเสบ เช่น รูมาตอยด์ ข้ออักเสบ
• ไม่เหมาะกับผู้ป่วยที่มีโรคกระดูกพรุน
• ไม่เหมาะกับผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมรุนแรง
• ไม่เหมาะกับผู้ที่ต้องวิ่งและเล่นกีฬาหนัก ๆ
• เป็นการผ่าตัดที่ซับซ้อน รับความคลาดเคลื่อนได้น้อย อาจเหมาะกับการใช้หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด*

เมื่อผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมบางส่วนแล้ว สามารถใช้งานได้กี่ปี?

ในปัจจุบันพบว่าการผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมบางส่วน เป็นการรักษาที่ปลอดภัยและมีอายุการใช้งาน ไปได้อีกมากกว่า 10 ปี อย่างไรก็ตาม โดยสถิติแล้วผู้ป่วยที่ผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมบางส่วนจะ มีโอกาสที่จะถูกผ่าตัดซ้ำสูงกว่าผู้ป่วยที่ผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมทั้งหมด แต่ข้อดีของการรักษาด้วยวิธีนี้คือผู้ป่วยสามารถใช้ข้อเข่าได้ใกล้เคียงข้อเข่าปกติมากที่สุด สามารถงอข้อเข่าได้เหมือนปกติและเหยียดเข่าได้สุด สามารถนั่งพื้นหรือนั่งยอง ๆ หรือคุกเข่าได้ ให้ความรู้สึกใกล้เคียงข้อเข่าธรรมชาติมากกว่า

สรุป

การผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมบางส่วน หรือ UKA เป็นเทคนิคการผ่าตัดรักษาโรคข้อเข่าเสื่อมที่เป็นทางเลือกหนึ่งในปัจจุบัน ซึ่งจะสามารถรักษาเอ็นและกระดูกส่วนที่ยังไม่เสียหายเอาไว้ได้ ทำให้ผู้ป่วยสามารถใช้ข้อเข่า งอเข่า นั่งพับเพียบ นั่งยองได้เหมือนกับข้อเข่าธรรมชาติ เป็นการผ่าตัดที่บาดเจ็บน้อย ฟื้นตัวเร็ว แต่อย่างไรก็ตามการเลือกใช้เทคนิคการรักษานี้ต้องให้แพทย์เป็นผู้พิจารณาว่าผู้ป่วยแต่ละรายเหมาะสมกับวิธีการรักษานี้หรือไม่ เพื่อประสิทธิภาพและความปลอดภัยสูงสุดของผู้ป่วยแต่ละราย

ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญกับ Praram 9 V ปรึกษาแพทย์ได้ทุกที่ผ่านทางวิดีโอคอล (Telemedicine)